16 Mayıs 2017 Salı



SENARYO 3
Öğretmen: Merhaba çocuklar, bugün nasılsınız?
Öğrenciler: İyiyiz öğretmenim!
Öğretmen: Evet çocuklar; bugün ikili çetele tablosu, ikili sıklık tablosu ve sütun grafiğini işleyeceğiz. İkili çetele tablosundan başlayalım. Bir veri topluluğundaki her bir verinin olma sıklığını çentikler kullanarak gösteren tabloya çetele tablosu denir. Bu yıl iki farklı gruba yönelik veri topladığımız için bu verileri ikili çetele tablosu ile gösterebiliriz.
 Anladınız mı çocuklar?
Öğrenciler: Anlamadık öğretmenim, bir örnek çözer misiniz?


Öğretmen: Sınıfımızdaki arkadaşlarımızın tercih etmek istedikleri mesleklerle ilgili veri toplamak istiyoruz. Verileri toplarken anket kullanabiliriz. Anketi düzenlerken iki farklı gruba ait veri toplayacağımızı göz önüne alarak "kız-erkek" seçeneğini de anketimize ekleyebiliriz. Örneğin anketimiz şu şekilde olabilir.



Bu anketten elde ettiğimiz verileri mesleklere ve cinsiyete göre bir tablo oluşturup kişi sayısına göre çentik atarak ikili çetele tablosu düzenleyebiliriz. 


Anladınız mı çocuklar?
Öğrenciler: Anladık öğretmenim.
Öğretmen: Şimdi ikili sıklık tablosuna geçelim.
Bir veri topluluğundaki her bir verinin olma sıklığını sayılar kullanarak gösteren tabloya sıklık tablosu denir. Bu yıl iki farklı gruba yönelik veri topladığımız için bu verileri ikili sıklık tablosu ile gösterebiliriz. Yukarıdaki anketten elde ettiğimiz verileri sıklık tablosu ile gösterecek  olursak


Bununla ilgili bir örnek çözelim. 
Tablo: Okul Basketbol Takımının İki
Maçtaki Atışları
Yukarıdaki ikili sıklık tablosuna göre verilen bilgilerden hangisini söyleyebiliriz?

A) Okul basketbol takımı 2.maçta 2 sayılık 15 atış yapmıştır.
B) Okul basketbol takımı 2.maçta 3 sayılık 9atış yapmıştır.
C) 1. maç sonunda toplam atış sayısı 31 dir.
D) Okul takımının iki maçta yaptığı serbest atış sayılarının farkı 3 tür.
Kim çözmek ister çocuklar?
(İkra parmak kaldırır.)
İkra: A şıkkına bakarsak Okul basketbol takımı 2.maçta 2 sayılık 15 atış yapmıştır. diyor, yanlıştır. Okul basketbol takımı 2. maçta  2 sayılık 17 atış yapmıştır. “
B şıkkına bakarsak Okul basketbol takımı 2.maçta 3 sayılık 9atış yapmıştır diyor yanlıştır. Okul takımı 2. Maçta 3 sayılık 6 atış yapmıştır.
C şıkkına bakarsak 1. maç sonunda toplam atış sayısı 31 dir diyor , yanlıştır. 1.maç sonundaki toplam atış sayısı 29 ‘dur.
D şıkkına bakarsak Okul takımının iki maçta yaptığı serbest atış sayılarının farkı 3 tür diyor, doğrudur.
Öğretmen: Aferin İkra, çok güzel yorumladın. Şimdi diğer soruya geçelim. Tablo : Öğrencilerin Ayakkabı Numaraları


Yukarıdaki ikili sıklık tablosundaki boşluklara aşağıda verilen sayıları doğru şekilde yerleştirdiğimizde hangi seçenek açıkta kalır?
Kim çözmek ister?
(Furkan parmak kaldırıyor.)
Evet Furkan.
( Furkan tahtaya kalkıp işlemleri yaparak soruyu çözer. )
Öğretmen: Evet çocuklar ikili sütun grafiğine geçelim.
 İKİLİ SÜTUN GRAFİĞİ
 Sütun grafiği oluşturmayı daha önce öğrenmiştik. Şimdi ise ikili sütun grafiği oluşturacağız. Bunun için elde ettiğimiz verileri iki grup yan yana olacak şekilde sütunlar halinde göstereceğiz. Örnek olarak
yukarıdaki ankette elde ettiğimiz sonuçları ikili sütun grafiğinde gösterelim.
Dikey sütun grafiği örneği

Yatay sütun grafiği örneği

Evet çocuklar sütun grafiğini şekillerdeki gibi gösteriyoruz. Şimdi bunu daha iyi anlayabilmeniz birkaç örnek çözeceğiz. İlk soruyu kim okuyup çözmek ister.
( Zehra parmak kaldırır. )
Evet Zehra.
Zehra: Grafik : Araç Satışları 
Yukarıda bir araba galerisinde 2010 yılından 2014 yılına kadar satılan binek ve ticari araçların sayıları ikili sütun grafiğinde gösterilmiştir.
Grafiğe göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) 2010 yılında 400 binek, 150 ticari araç satılmıştır.
 Doğrudur.
B) Binek araçlar mavi renkli sütunlarla gösterilmiştir.
Yanlıştır. Binek araçlar gri renkle gösterilmiştir.
C) 2013 yılında 300 binek, 450 ticari araç satılmıştır. Yanlıştır. 2013 yılında 450 binek, 300 ticari araç satılmıştır.
D) 5 yılda satılan binek araçların toplamı 2350 dir. 5 yılda satılan binek araçların toplamı 400+500+350+450+350=2050 dir.
Cevap A şıkkıdır öğretmenim.
Öğretmen: Aferin Zehra çok güzel çözdün. Şimdi diğer soruya geçelim. Kim çözmek ister.
( Furkan parmak kaldırır. )
Evet Furkan soruyu okuyup çöz bakalım.

( Furkan soruyu okur ve tahtaya kalkarak çözer. )